Blogpost

Steeds meer onderzoek wijst erop: jongeren met een migratieachtergrond hebben minder kansen op de arbeidsmarkt omdat hun netwerk niet functioneel is. Back-Up Netwerkt! verbindt jongeren met en zonder migratieachtergrond en leert hen elkaars netwerk te delen.

Netwerken werkt!

Gisteren werkte het team van Back-Up Netwerkt! met jongeren van het ROC Friese Poort in Leeuwarden. De helft van de groep waren Friesen, de andere helft zijn jongeren die recent gevlucht zijn uit Eritrea. Ze dromen van hetzelfde: een toekomst met vrienden, werk en plezier in het leven.

Bij Back-Up Netwerkt! stellen we dat jouw netwerk je de toegang geeft tot alles. Heel vaak vinden we werk via iemand in ons netwerk. We ontmoeten toekomstige vrienden via vrienden en kennissen. We worden lid van een sportclub omdat onze vrienden daar sporten. In een groep van 20 leerlingen heb je heel veel netwerk, dus heel veel kansen voor alle deelnemers om antwoord te vinden op hun netwerkvragen.

In korte tijd – 90 minuten – hebben leerlingen van het ROC Friese Poort geleerd hoe ze een netwerkconversatie kunnen voeren. Het begint met het helder formulieren van een netwerkvraag. Een netwerkvraag is een behoefte waarbij je erkent dat je andere mensen nodig hebt.

Drie onderdelen die verschil maken

Het is heel normaal dat, als iemand je vraagt om een netwerkvraag te formuleren, je jouw vraag niet al te helder weet te formuleren. Het is makkelijk om in eerst instantie iets te roepen als “meer geld” of “een vakantie”.  Zo begon van de deelnemers met de netwerkvraag: bij welke rijschool moet ik rijles ga nemen? De vraag van een van de jongens was: ik wil beter Nederlands spreken.

Pas in tweede instantie, als men heel goed naar je luistert en goede vragen stelt, komt de echte netwerkvraag naar voren. De tweede oefening in de workshop adresseerde dit probleem. In groepen van vier gingen leerlingen aan de slag. Om de beurt stelde ze vragen om de netwerkbehoefte helder te krijgen: wil je weten welke rijschool de hoogste slagingspercentage heeft? Wil je een mannelijke of een vrouwelijke instructeur hebben? Hoeveel wil je betalen? Wil je een taalmaat of wil je op een andere manier de taal oefenen?

Door antwoorden te geven op de vragen werd het helder dat de jongen parttime wilde werken als automonteur, waar hij kon bijverdienen en tegelijk met andere mensen kon praten die zijn passie voor auto’s delen. Voor de meid was het helder dat zij een rijschool wilde hebben die goed scoort op slagingspercentage, dat het niet belangrijk was of ze een vrouwelijke of mannelijke instructeur had en dat de rijschool bij voorkeur niet al te ver van haar woonplaats ligt.

Vanaf deze helderheid was de volgende stap makkelijk.

Netwerken delen

De volgende stap, namelijk, was om te kijken naar de eigen kennissenkring met de vraag: wie kan nuttig zijn voor de andere mensen hier aan tafel? Een tip van een leerkracht was dat de CBR de slagingspercentages van rijscholen bijhoudt. Hiermee kon de meid direct in haar omgeving vragen naar de prijs en ervaring met de top-scorende scholen. De jongen kreeg een aanbod om hem in contact te brengen met een familielid van een van de meiden, die een garage niet ver van de school heeft.

Simpel, of niet soms?

De jongeren kunnen nu in actie komen en een antwoord krijgen op hun netwerkvraag.

Het lijkt zo simpel. 20 mensen in een kamer, iedereen vertelt aan de anderen waar ze mee bezig zijn en waar ze inmenging van hun netwerk bij kunnen gebruiken. Kijk naar je eigen ervaring: hoe vaak gebeurt dit werkelijk? En wanneer?

Ik denk bijvoorbeeld aan een internationale conferentie waar ik dagvoorzitter was. De dag begon met een netwerkontbijt. Het was de bedoeling dat mensen uit alle hoeken van de wereld met elkaar gingen praten en delen met elkaar. Dat gebeurde natuurlijk niet. Mensen die elkaar kenden begroette elkaar, anderen stonden te wachten op het “echte” begin van de conferentie. Pas toen ik, helemaal aan het begin van de “echte” conferentie, iedereen vroeg om 5 mensen te begroeten die ze niet kenden en hen laten weten wat je uit de conferentie wilde halen, begon de uitwisseling waar men zo ver voor had gereisd.

Om te beginnen: vraag om begeleiding

We durven te stellen dat mensen die nog niet bekwaam zijn in het gebruikmaken van hun sociaal kapitaal pas bijzonder goed de aanwezigheid van de anderen kan benutten als dat proces begeleid wordt. Aan het begin van het proces is een gangmaker nodig die de veiligheid creëert waarin netwerkgesprekken gevoerd kunnen worden.

We stellen ook dat, voor beginnende netwerk-benutters, één netwerkkunde les is niet genoeg. Idealiter komt het team van Back-Up Netwerkt! na de eerste les terug op school, om door te nemen hoe succesvol de jongeren zijn geweest in het uitvoeren van hun netwerkstrategie. Hoe ging dat? Wat was moeilijk? Was iets bijzonder succesvol? Had je een onverwacht resultaat? En voor jongeren met een migratieachtergrond: hoe functioneel is jouw netwerk geworden?

==================

Behoefte aan netwerkles in de klas? Schrijf naar backupnetwerkt@gmail.com

De training leert jongeren en hun leerkrachten methodes om netwerk conversaties te hebben. Netwerken is werken met connecties. Of we van ver komen of niet, op school hebben we allemaal connecties en deze connecties spelen een rol in onze toekomst.