Blogpost

Een kennis vroeg mij van de week: wat heeft netwerken met luisteren te maken?  Het antwoord is simpel. Alles. Netwerken is mensen betrekken in waar je mee bezig bent. Het heeft weinig nut om met mensen te praten als je niet luistert. Het verhaal van de tinmijn in Zuid-Amerika illustreert dit voortreffelijk.

Jullie eten de kaas niet

Een Amerikaans mijnbouwmaatschappij had een tinmijn in Zuid-Amerika. De markt van tin was al jaren slecht. In die jaren heeft het bedrijf geen tin gewonnen. Voor de inheemse mensen die in de buurt woonden was er niets aan de hand. Ze hadden weinig last van de mijn in bedrijf en geen last van een stilgelegde mijn. Op een gegeven moment steeg de prijs van tin. Het bedrijf wilde de mijn heropenen. Vertegenwoordigers stapte naar de leiders van de lokale bevolking om toestemming vragen om de mijn weer actief te stellen. Dat lukte hen niet. De woordvoerder van de lokale bevolking zei herhaaldelijk “Jullie eten de kaas niet”. En verder niets.

Om de blokkade op te heffen huurde het bedrijf een consultant. Deze consultant is vaardig op vele terreinen en kan, blijkt uit dit verhaal, heel goed luisteren.

Toch duurde het even voordat het bedrijf toestemming kreeg. De consultant vroeg de lokale bevolking: “Wat hebben jullie nodig, om toestemming te geven om de mijn te openen?” Nog steeds kwam het antwoord “Jullie eten de kaas niet.” De consultant vroeg zich af of dit een lokale uitspraak was, een verwijzing naar een mythe, of iets dergelijks.

Uiteindelijk vroeg de consultant: “Wat bedoelt u met “Jullie eten de kaas niet?”

Het raadsel opgelost

Toen kwam het antwoord. “Jullie komen hier met vliegtuigen vol eten, jullie eten alleen wat ingevlogen wordt. Mijn gemeenschap heeft geiten en schapen en we maken kaas. In al de jaren dat jullie hier zijn hebben jullie nooit kaas van ons gekocht. We denken dat jullie dat doen omdat de mijnbouw ons water vervuilt. In plaats van ons te vertellen dat het water vervuild is, kopen jullie ons kaas niet.”

De consultant sprak namens het bedrijf haar oprechte verontschuldigingen uit aan de woordvoerder. Ze liet hem weten dat hun grond en rivier niet vervuild was. Ze vertelde vervolgens dat de enige reden dat de kaas niet gekocht werd, was dat, voor het gemak, een vast bedrijf de medewerkers van eten voorzag.  Dat bedrijf werkte met bonnen waar de mijnbouwmaatschappij makkelijk kon werken.

Na een belofte om wekelijks kaas van de lokale kaasboeren te kopen, gaf de woordvoerder het mijnbouwmaatschappij toestemming om de mijn te heropenen.

Hoe goed luister jij?

Wellicht klinkt het vreemd in de oren dat een bedrijf een consultant moest inhuren om te luisteren. Maar is het werkelijk zo vreemd? Hoe vaak merk je dat je aan het zenden bent en dat je niets ontvangt?? Je laat je gesprekpartner een zin niet afmaken omdat jij denkt het antwoord te weten. Soms denken liefdespartners elkaars’ zinnen af te kunnen maken. Een teken dat ze nauwelijks naar elkaar luisteren?

Lego als metafoor

Ik betrap mezelf er regelmatig op dat ik denk dat ik de instructies heb gevolgd en dat niet zo is. Ik zit soms met kinderen lego te spelen en hun uitleg boekjes zijn heel duidelijk. Het is niet mogelijk om twijfels te hebben over welke blokje waar moet gaan. IKEA-boekjes zijn net zo helder. Ik weet dus naar wel blokje ik moet zoeken. Soms zoek ik heel lang naar het blokje dat ik nodig heb – laten we zeggen een plat wit tweetje. Na heel lang zoeken en met geen plat wit tweetje in mijn hand, begin ik naar alternatieven te zoeken. Ik heb een plat wit tweetje gevonden. Na veel wikken en wegen besluit ik het plat geel tweetje te gebruiken. Ik neem voor lief dat mijn bouwsel niet het bouwsel is dat in het boekje staat.

Met een bouwsel met een verkeerde steen heb ik het bewijs dat ik niet in staat ben om altijd instructies op te volgen. Ik ‘luister’ niet goed. Is het slecht dat ik voor dat plat geel tweetje heb gekozen? Nee. Het gaat niet om goed en slecht. Het gaat me iets te ver om bouwen met lego en moraliteit aan elkaar te koppelen. Krijg ik het bouwsel dat ik had willen hebben? Nee, deze bouwsel is het resultaat van mijn onvermogen om door te zoeken totdat ik dat stukje heb gevonden dat ik nodig had.

Ga je in op tips en suggesties?

Mensen in jouw netwerk vertellen je van alles, geven tips en suggesties, gevraagd en ongevraagd. En wat doen wij als mensen? Te vaak negeren we de tips, suggesties en informatie.

Stel dat je op zoek bent naar een stageplaats en iemand zegt: mijn grootmoeder werkt bij dat bedrijf, vraag het haar! Vraag je om de contactgegevens van de oma, of denk je nou, misschien, wie weet? En vervolgens doe je er niets mee? Als je er niets mee doet ben je als de meeste mensen, tevreden met het hebben van een probleem en hoopvol dat iemand het voor je heel simpel kan oplossen. Als je er iets mee doet, ben je een goede netwerker.

Goede netwerkers weten dat sommige tips tot iets leiden en anderen niet, maar niets doen leidt altijd tot niets.

Een netwerkvraag van een vriendin

Een vriendin vroeg laatst aan een groep vrienden tijdens een borrel: “Ik ben nu 55 en heb al heel lang hetzelfde vak uitgeoefend. Ik wil graag iets anders en heb geen idee van wat. Jullie kennen mij en daarom hoor ik graag van jullie wat jullie denken welke andere vakken bij mij zouden kunnen passen.” Ze kreeg verschillende tips.

Ik gaf mijn vriendin het nummer van een fantastische collega van mij. Deze collega heeft een bedrijf die mensen van boven de viertig bemiddelt in het zoeken naar werk in een heel ander werkveld dat wat ze tot nu toe hebben gedaan. Ze gaat uit van de vaardigheden van mensen en weet dat bepaalde vormen van kennis te vergaren zijn als je eenmaal actief bent in een tot dan toe onbekende wereld.

Deze vriendin is een goede netwerker. Ze maakt werk van mijn tip en gaat bij mijn bij mijn collega langs. Ze krijgt te horen welke andere werkvelden voor haar mogelijk zijn. Mijn collega vroeg vervolgens of mijn vriendin stage zou willen lopen bij een bedrijf in deze nieuwe werkveld. Mijn vriendin denkt ineens aan haar baas, die ze niet in de steek wil laten en besluit om haar zoektocht naar andere werk uit te stellen. Ze vertelt me dat ze denkt altijd werk in haar vakgebied te kunnen vinden en dat ze voorlopig geen actie onderneemt richting het zoeken naar andere werk dat bij haar past.

Kom uit je comfort zone

Een hele goede netwerker is bereid om uit de “comfort zone” te stappen als ze een verrassend antwoord krijgt op hun netwerkvraag. Mijn collega was niet verrast met de respons van mijn vriendin. Zo gaan veel mensen om met de mogelijkheden die zij hen aanbiedt. Mensen prefereren de “comfort zone” – hoe oncomfortabel het ook voelt – boven een stap te nemen dat ze mogelijkerwijze dichterbij vervulling in hun leven brengen. Je bent vrij om dat te doen. Maar je verkwansel op deze manier de kracht van je netwerk. Dat is, op zijn zachts gezegd, jammer. Ik gun je meer in het leven!

=======

Lin McDevitt-Pugh geeft lezingen en workshops over netwerken aan scholen, vluchtelingen, professionals en bedrijven. Haar boek So You Think You Can’t Network is in het Engels, Nederlands en Spaans verschenen. Een hoofdstuk van het boek verschijnt regelmatig in mijn bloghttp://www.netsheila.com/blog.